Przewożenie dziecka w aucie. Jak zadbać o bezpieczeństwo i uchronić się przed karami?

Bezpieczeństwo dzieci w podróży - od jakiego wzrostu bez fotelika?

Czy wiedziałeś/łaś, że zgodnie z aktualnymi przepisami, nawet 17-latek powinien korzystać z fotelika bezpieczeństwa dla dzieci podczas podróży samochodem, jeżeli jego wzrost nie przekracza 150 cm? Dla wielu osób takie prawo może wydawać się absurdalne, ale przestrzeganie go może uchronić dziecko przed przykrymi, a czasem nawet tragicznymi skutkami nagłych manewrów (np. gwałtownego hamowania) bądź pozostałych zdarzeń drogowych.

Przewożenie dziecka w foteliku - aktualne przepisy

Od czasu nowelizacji ustawy „Prawo o Ruchu Drogowym”, obowiązek przewożenia w foteliku bezpieczeństwa lub innym urządzeniu przytrzymującym, dotyczy dziecka mierzącego mniej niż 150 cm wzrostu.

Zniesiono więc granicę wieku dziecka (12 lat). Oznacza to także, że dzieci poniżej 150 cm muszą korzystać z fotelika, nawet do osiągnięcia pełnoletności. Od tego prawa są jednak wyjątki, o których wspomnę w dalszej części artykułu.

Czy w każdym pojeździe mamy obowiązek zamontować fotelik dla dziecka?

Obowiązek przewożenia dziecka w foteliku lub innym urządzeniu podtrzymującym dotyczy wszystkich właścicieli samochodów osobowych. Dziecko powinno korzystać z fotelika również podczas podróży samochodami ciężarowymi takimi jak:

• pojazdy kategorii M1 – mają nie więcej niż osiem miejsc dla pasażerów oraz mają co najmniej cztery koła (kat. M);
• pojazdy kategorii N1, N2, N3 – służące do przewozu ładunków, o masie całkowitej do 3,5 tony - 3,5 tony - 12 ton oraz powyżej 12 ton.

Jak wybrać odpowiedni fotelik?

Bezpieczeństwo dziecka powinno być zawsze dla rodzica najważniejsze. Troska o dzieci powinna przekładać się również na kwestie związane z zakupem odpowiednio dobranego fotelika samochodowego i zamontowanie go we właściwy sposób i we właściwym miejscu.

Nie sugeruj się niską ceną fotelika samochodowego

Często rodzice szukają tańszych rozwiązań, kupując np. używane modele. Przy zakupie fotelika nie powinniśmy jednak kierować się ceną, ponieważ nie każdy fotelik pasuje do każdego dziecka. Możemy trafić na takie, które nie będą przystosowane do budowy ciała dziecka, jego wagi oraz wzrostu. Dlatego dobrze jest zabrać dziecko na tego typu zakupy.

Dobierz fotelik do swojego modelu samochodu

Ponadto należy pamiętać, że fotelik samochodowy nie jest uniwersalny dla każdego modelu pojazdu. Podczas zakupu warto zapytać sprzedawcę, czy zamontowany w pojeździe, którym będzie podróżowało dziecko, spełni swoją funkcję. Zawsze warto się również upewnić, że właściwie zapięte są pasy bezpieczeństwa.

Jakie są grupy / rodzaje fotelików samochodowych?

Producenci fotelików dzielą je na grupy, z których każda jest przeznaczona dla dziecka z innej kategorii wagowej. Dzięki temu fotelik lepiej chroni malucha.

• Grupa 0 – foteliki dla dzieci o wadze nieprzekraczającej 10 kg.
• Grupa 0+ – foteliki dla dzieci, które ważą maksymalnie 13 kg.
• Grupa I – foteliki dla dzieci o wadze od 9 kg do 18 kg.
• Grupa II – foteliki dla dzieci, których waga mieści się w przedziale 15-25 kg.
• Grupa III – foteliki dla dzieci ważących między 22 kg a 36 kg.

Wybierz odpowiedni sposób montażu

Kupując fotelik bezpieczeństwa, warto również zwrócić uwagę na sposób jego montażu i zestawić go z możliwościami, jakie daje nam samochód.

Oczywiście najlepszym rozwiązaniem jest przymocowanie fotelika za pomocą systemu ISOFIX, czyli specjalnych uchwytów, które obecnie są standardem w każdym nowym samochodzie. W pojazdach, które nie dają takiej możliwości, trzeba wybrać fotelik do przymocowania za pomocą pasów bezpieczeństwa.

Sprawdź wyniki testów fotelika

Kolejnym aspektem, na który warto zwrócić uwagę, są testy, które przeszedł fotelik przed dopuszczeniem do użytku. Najbardziej wiarygodne i świadczące o bezpieczeństwie są te, prowadzone przez niezależne organizacje np. ADAC, AA TRUST czy EAMTC.

Jak wozić dziecko ważące więcej niż 36 kg?

Jak wspominałem, od 15 maja 2015 w Polsce obowiązują nowe przepisy dotyczące przewożenia dzieci w samochodach. Zgodnie z nowymi przepisami około dziewięcioletnie dziecko mogłoby już podróżować bez fotelika.

Jednak taka jazda może być dla dziecka, nawet nieco wyrośniętego - niebezpieczna. Prawa fizyki działają na wszystkie dzieci, bez względu na ich wiek, wzrost i wagę.

W takiej sytuacji warto zainteresować się ofertą fotelików, które posiadają homologację USA. Amerykańska norma wymaga od producentów, by foteliki nadawały się dla dzieci do 160 cm wzrostu i 54 kg wagi. W takim foteliku może więc bezpiecznie jeździć nawet trzynastolatek.

Na polskim rynku obecnie dostępne są foteliki, które zapewnią bezpieczeństwo dużym dzieciom. Są to produkty, które spełniają zarówno normę europejską ECE R44, jak i amerykańską NHTSA.

Gdzie i jak zamontować fotelik, żeby bezpiecznie przewozić dzieci w samochodzie?

Dopóki to tylko możliwe, powinniśmy przewozić dziecko w specjalnym foteliku tyłem do kierunku jazdy (minimum do 2 roku życia lub do czasu, gdy dziecko przekroczy limit wagi lub wzrostu określanego dla fotelika).

Polskie przepisy nie regulują tej kwestii, jednak analizy wyników testów fotelików samochodowych przeprowadzonych przez niezależne organizacje konsumenckie wyraźnie wskazują, że jest to rozwiązanie najbezpieczniejsze.

W ten sposób minimalizuje się ryzyko urazów kręgosłupa, szyi i głowy, bo przeciążenie, chociażby podczas hamowania jest mniej odczuwalne niż w czasie podróży przodem. Oprócz tego, upewnij się, że właściwie zapięte są pasy bezpieczeństwa.

Kiedy możliwe jest przewożenie dzieci w samochodzie bez fotelika?

Warto wiedzieć, że nie zawsze brak fotelika musi wiązać się z otrzymaniem mandatu i naliczeniem punktów karnych. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, z obowiązku przewożenia dziecka w foteliku lub innym urządzeniu podtrzymującym zwolniono jego rodziców i opiekunów, jeżeli:

• waga i wzrost dziecka nie pozwalają dobrać dla niego odpowiedniego fotelika (dotyczy dzieci, które mają więcej niż 135 cm wzrostu);
• gdy dziecko jest przewożone taksówką, specjalistycznym środkiem transportu sanitarnego, a także pojazdem Policji, Straży Granicznej lub straży gminnej (miejskiej);
• gdy przewozimy trójkę dzieci, a w samochodzie nie ma możliwości zamontowania z tyłu trzech fotelików, to trzecie dziecko może siedzieć z tyłu, pomiędzy fotelikami, ale powinno mieć przynajmniej 3 lata i być zapięte pasami;
• rodzic lub opiekun dziecka posiada zaświadczenie od lekarza o przeciwwskazaniu do stosowania fotelika.

Jakie są kary za nieprzepisowe przewożenie dzieci w samochodzie?

Zgodnie z obecnymi przepisami za „przewożenie dziecka poza fotelikiem ochronnym lub innym urządzeniem do przewożenia dzieci" grozi grzywna w wysokości 150 złotych.

Mandat w takiej samej kwocie może dostać kierowca, który przewozi dziecko w foteliku ochronnym, ale dziecko siedzi tyłem do kierunku jazdy na przednim siedzeniu pojazdu wyposażonego w poduszkę powietrzną dla pasażera.

Miałeś kolizję bądź wypadek? Wymień fotelik!

Producenci fotelików zalecają, aby nawet po niegroźnej stłuczce  fotelik został wymieniony na nowy. Obowiązuje to również w przypadku, gdy nie nosi on żadnych śladów uszkodzenia.

Musimy mieć na uwadze, że jego konstrukcja mogła zostać osłabiona, a to w przyszłości może stwarzać poważne zagrożenie dla podróżującego w nim dziecka.

Gdzie bezpłatnie wymienić fotelik dziecięcy po wypadku?

Niektórzy producenci umożliwiają swoim klientom wymianę po kolizyjnego fotelika na nowy. Wystarczy przedstawić im dowód zakupu oraz dokument (np. notatkę policyjną) potwierdzający, że fotelik był zamontowany w samochodzie podczas zdarzenia drogowego.

Ponadto w sytuacji, gdy pojazd został uszkodzony z winy innego kierowcy, o zwrot kosztów zakupu nowego fotelika możemy się upomnieć do ubezpieczyciela, przy okazji likwidacji szkody z OC sprawcy kolizji. W przypadku szkody z AC, większość ubezpieczycieli gwarantuje wypłatę odszkodowania za uszkodzony fotelik samochodowy w ramach umowy. 

Autor: Bartłomiej Gospodarczyk